Kasę zapomogowo-pożyczkową (KZP) u pracodawcy może założyć co najmniej 10 osób wykonujących pracę zarobkową, w tym np. zatrudnieni w firmie zleceniobiorcy. Uzyskanie wsparcia może być częściej uzależnione od poręczenia. Tak wynika z projektu ustawy w tej sprawie przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Obecnie kwestie tworzenia i funkcjonowania kas reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z 19 grudnia 1992 r. (Dz.U. nr 100, poz. 502 ze zm). Od 1 stycznia 2019 r. obowiązują jednak nowe przepisy ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 263 ze zm.), zgodnie z którymi prawo do zrzeszania się przysługuje też osobom wykonującym pracę zarobkową na innej podstawie niż etat (np. na umowach cywilnoprawnych). Znowelizowany art. 39 ustawy przewiduje, że tacy zatrudnieni mogą być członkami kas. Konieczne jest więc dostosowanie przepisów. Rząd zdecydował się na zastąpienie obecnego rozporządzenia odrębną ustawą (w związku z tym, że reguluje ono prawa i obowiązki obywateli, a to materia ustawowa).
Projekt w dużej mierze odzwierciedla dotychczasowe przepisy wspomnianego aktu wykonawczego. Nowością – oprócz przepisów dostosowujących zakres uprawnionych do członkostwa w kasach – jest m.in. doprecyzowanie zasad korzystania z pożyczek i zapomóg.
Głównym celem działalności kas ma być udzielanie tych pierwszych świadczeń (a zapomóg – tylko w razie dysponowania odpowiednimi środkami). Wpisowe będzie – tak jak dotychczas – wpłacane w wysokości ustalonej przez walne zebranie. Z kolei sam członek będzie mógł zadeklarować miesięczne wkłady, których dokona albo przelewem, albo w formie gotówkowej (może też wyrazić zgodę na ich potrącanie z wynagrodzenia). Terminy tych wpłat powinny być ustalone w statucie KZP.
– Projekt wskazuje też inne przykładowe elementy, które powinny być określone w tym ostatnim, m.in. terminy i zasady zwrotu wkładu oraz rodzaje udzielanych pożyczek i zapomóg – wskazuje Małgorzata Lorenc z firmy Lorenc – Doradztwo Kadrowe.
Z planowanych regulacji wynika, że jeżeli suma pożyczki przekracza wysokość zgromadzonego wkładu członkowskiego, warunkiem jej udzielenia będzie zobowiązanie się co najmniej dwóch poręczycieli do spłaty zadłużenia członka KZP. Statut kasy może też przewidywać w tym względzie inne warunki, np. wymagać udzielenia poręczenia przez większą liczbę osób oraz przewidywać obowiązek udzielenia poręczenia w każdym przypadku (a nie tylko wówczas, gdy suma pożyczki przekracza wysokość zgromadzonego wkładu itp.). Ma to istotne znaczenie, bo poręczyciel będzie odpowiadał całym majątkiem za zabezpieczone zobowiązanie. Zgodnie z projektem może nim zostać pracujący w firmie, w której działa kasa, o ile jest zatrudniony co najmniej od sześciu miesięcy, a jego umowa została zawarta co najmniej na okres spłaty pożyczki przez członka KZP.
– Takie obostrzenia mają zapewnić lepsze bezpieczeństwo finansowe kas, ale prowokują też pytanie o to, czy nie ograniczą możliwości korzystania z zakładowych pożyczek – podsumowuje Małgorzata Lorenc.
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do konsultacji
Autor: Łukasz Guza
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna
