Przyczyn usprawiedliwiających nieobecność pracownika w pracy może być wiele, m.in. urlop, oddanie krwi czy wezwanie do sądu.
Urlop, zwolnienie lekarskie… – nie tylko w ten sposób można usprawiedliwić nieobecność w pracy. Przepisy dopuszczają również inne usprawiedliwienia. Sprawdź, jakie!
Rozporządzenie w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy zawiera wykaz przyczyn stanowiących usprawiedliwienie nieobecności z pracy lub pozwalających na wyjście z pracy.
Okoliczności usprawiedliwiające
Przepisy mówią o okolicznościach, które uprawniają pracowników do wolnego. Mowa o tzw. urlopie okolicznościowym, który udzielany jest w wymiarze 2 dni w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka lub dziecka, ojca, matki, ojczyma bądź macochy.
Jeden dzień wolnego przysługuje w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.
Usprawiedliwieniem jest przedstawiony do wglądu akt ślubu, urodzenia lub zgonu.
Badania lekarskie
Zwolnienie od pracy przysługuje również na czas niezbędny do przeprowadzenia obowiązkowych badań lekarskich i szczepień ochronnych przewidzianych w przepisach.
Nie trzeba przedkładać pracodawcy usprawiedliwienia, skierowanie na badania wystawia pracodawca.
Oddawanie krwi
Osoby oddające krew otrzymają zwolnienie od pracy na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi oraz na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy.
Usprawiedliwieniem jest zaświadczenie wystawione przez Centrum Krwiodawstwa potwierdzające oddanie krwi w danym dniu i niezdolność do pracy z tego powodu. Jak podaje Narodowego Centrum Krwi w Polsce regularnie oddaje krew ok. 600 tys. honorowych krwiodawców, co stanowi 1,5 proc. społeczeństwa.
Wezwanie
Usprawiedliwieniem nieobecności jest także wezwanie do stawienia się przed organem właściwym w zakresie powszechnego obowiązku obrony na czas niezbędny do załatwienia sprawy będącej przedmiotem wezwania lub na czas niezbędny na stawienie się na wezwanie organu administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, sądu, prokuratury, policji albo organu prowadzącego postępowanie w sprawach o wykroczenia.
Usprawiedliwieniem jest wezwanie.
Akcja ratownicza
Członkowie ochotniczej straży pożarnej i ochotniczej drużyny ratowniczej działającej w „Służbie SAR” oraz ratownicy Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego uzyskają zwolnienie od pracy na czas niezbędny do uczestnictwa w działaniach ratowniczych oraz do wypoczynku koniecznego po ich zakończeniu. Strażacy dodatkowo mają prawo do 6 dni zwolnienia w ciągu roku kalendarzowego na szkolenie pożarnicze.
W OSP działa prawie siedemset tysięcy osób, z czego ponad 220 tysięcy strażaków OSP może brać bezpośredni udział w akcjach ratowniczo-gaśniczych. Ratowników ochotników GOPR jest ponad 800.
Za czas zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia lub otrzymuje od pracodawcy zaświadczenie określające wysokość utraconego wynagrodzenia, na podstawie którego właściwy organ rekompensuje stratę.
Autor: Joanna Kuzub
Opracowano na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.
