Jak prawidłowo rozliczyć związek zawodowy? Gdzie i w jakiej formie złożyć sprawozdanie finansowe? Kto ma je zatwierdzić? To tylko niektóre pytania dotyczące obowiązku podatkowego i sprawozdawczości zewnętrznej związku zawodowego. O wyjaśnienie tych kwestii poprosiliśmy kol. Ryszarda Filochowskiego, przewodniczącego Rady Krajowej Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pracowników Transportu.
Sławomir Szopiński (S.Sz.): Jest wiele sformułowań, związanych z rozliczeniem związku zawodowego, które są mało precyzyjne i czasami nie do końca zrozumiałe. Sprawozdawczość zewnętrzna i obowiązek podatkowy związku zawodowego cóż to takiego?
Ryszard Filochowski (R.F.): Rzeczywiście w ciągu ostatnich dwóch lat Ministerstwo finansów wprowadza szereg rożnych przepisów dotyczących sprawozdawczości i obowiązków podatkowych związków zawodowych, dlatego cieszę się, że mogę trochę uporządkować wiadomości w tym zakresie. Odpowiadając na Twoje pytanie jak sam nazwa wskazuje „sprawozdawczość zewnętrzna” to nic innego jak sprawozdanie finansowe związku, które składa się z bilansu, rachunku wyników i informacji dodatkowej. Sprawozdania finansowe sporządza się na koniec roku kalendarzowego (rok obrotowy) i przekazuje do Krajowej Administracji Skarbowej w ciągu 15 dni od jego zatwierdzenia uchwałą Zarządu lub Prezydium Zarządu. Przypomnę, że związki zawodowe na podstawie art. 3 ust 1a pkt. 2 ustawy o rachunkowości sporządzają sprawozdanie finansowe korzystając z uproszczeń dla jednostek mikro. Natomiast obowiązek podatkowy nakłada na związki zawodowe obowiązek składania urzędom skarbowym zeznania CIT-8 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym (do 31 marca roku następującego po roku podatkowym), Zaznaczam, iż od 1 stycznia 2005 roku podstawą zwolnienia dochodów związków zawodowych i składek związkowych jest art. 17 ust. 1 pkt. 39 i 40 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zasadniczą różnicą jest to, że sprawozdanie finansowe jest składane do KAS natomiast deklarację CIT-8 należy złożyć do Urzędu Skarbowego właściwego dla siedziby Związku.
S.Sz.: Od pierwszego stycznia 2020 roku nastąpiły zmiany w składaniu sprawozdań finansowych, czy mógłbyś nam powiedzieć gdzie i w jakiej formie złożyć sprawozdanie finansowe, kto je powinien zatwierdzić i do kiedy powinniśmy je złożyć.
R.F.: Od 1 stycznia 2020 r. zmieniły się zasady sporządzania sprawozdań finansowych przez podatników CIT, którzy nie są wpisani do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (lub są wpisani do innych rejestrów KRS). Mają oni obowiązek przygotowania ich w formie ustrukturyzowanej i przekazania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). W tym miejscu należy wyjaśnić, że dotyczy to również związków zawodowych a forma ustrukturyzowana to nic innego jak wersja elektroniczna. Przypomnę, że do 31 grudnia 2019 r. związki zawodowe składały sprawozdania finansowe do Urzędu Skarbowego w wersji papierowej lub elektronicznej nieustrukturyzowanej. Bardzo ważną zmianą jest również to, że sprawozdanie finansowe w wersji elektronicznej należy podpisać elektronicznym podpisem kwalifikowanym lub profilem zaufanym epuap.
Odpowiadając na drugą część Twojego pytania należy przywołać zapis ustawy o rachunkowości. Zgodnie z treścią ww. aktu prawnego sprawozdanie finansowe zatwierdza kierownik zakładu. W związkach zawodowych jest to najczęściej zarząd danej komórki organizacyjnej Związku. Aczkolwiek Zarząd może, w drodze uchwały scedować ten obowiązek na Prezydium zarządu jest to o tyle istotne, że bezpłatna aplikacja Ministerstwa Finansów e-Sprawozdania Finansowe przyjmuje dokumenty, które zawierają nie więcej niż 10 podpisów.
Pytałeś również do kiedy należy złożyć sprawozdanie finansowe. We wcześniejszej wypowiedzi już o tym wspominałem. Sprawozdanie Finansowe w wersji elektronicznej należy złożyć do Szefa KAS ciągu 15 dni od jego zatwierdzenia uchwałą Zarządu lub Prezydium Zarządu lecz nie później niż do 31 marca roku następującego po roku podatkowym.
S.Sz.: Rozmowa z Tobą wiele mi wyjaśniła. Czy jest jeszcze coś czym chciałbyś się podzielić z czytelnikami?
R.F.: Tak, chciałbym żeby Zarządy związków zawodowych pamiętały, o tym aby na bieżąco aktualizować Politykę Rachunkowości oraz inne przepisy dotyczące spraw finansowych Związku. Duża odpowiedzialność w tym zakresie spoczywa na Przewodniczących Zarządu i na skarbnikach. jest to o tyle ważne, że jak widzisz Ministerstwo Finansów wciąż zmienia obowiązujące przepisy a jak mówi stare przysłowie „nieznajomość prawa nie zwalnia z jego przestrzegania”.
S.Sz.: Dziękuję za rozmowę.
R.F.: Ja również dziękuję.
Opracowanie: Sławomir Szopiński
