Logo OZZPT poprawione
Motto:
Twój problem - Naszym problemem
Pamietaj! Razem możemy więcej

Resort pracy podał, jak ustalić maksymalną liczbę nadgodzin w okresie rozliczeniowym


Średniotygodniowy czas pracy

Odpowiadając na liczne prośby ministerstwo ustaliło algorytm obliczania tego limitu. Wskazało również, że w miesięcznych okresach rozliczeniowych wynosi on zawsze 32 godziny i nie ma przy tym znaczenia, ile jest dni ponad pełne tygodnie pracownicze.

Łukasz Prasołek
Łukasz Prasołek, specjalista z zakresu czasu pracy, były pracownik PIP i SN

Z art. 131 kodeksu pracy (dalej: k.p.) wynika, że tygodniowy czas pracy łącznie z nadgodzinami nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym, a ograniczenie to nie dotyczy jedynie pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy. Przepis jest pozornie prosty, ale ustalenie, czy powyższa norma jest zachowana w praktyce, czy nie, już nie.

Weźmy zatem pod uwagę maksymalną liczbę nadgodzin, które mogą przypadać w trakcie jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego. Z art. 131 k.p. wynika, że na tydzień może przypadać po 8 godzin nadliczbowych. Miesiąc to jednak cztery tygodnie i dwa, trzy dodatkowe dni. Jak zatem ustalić liczbę nadgodzin przypadających na te dni? I w konsekwencji jak zweryfikować, czy nie jest przekraczany maksymalny wymiar czasu pracy w tygodniu?

O odpowiedź na te pytania poprosiliśmy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W stanowisku z 15 października 2018 r. resort wskazał algorytm składający się aż z czterech działań niezbędnych, by obliczyć maksymalną liczbę nadgodzin w trakcie okresu rozliczeniowego:

  • KROK 1. Ustalamy czas rzeczywiście przepracowany przez pracownika – suma godzin pracy, zgodnie z kartą ewidencji czasu pracy, bez względu na to, czy były one planowane czy dodatkowe (godziny ponadwymiarowe oraz godziny nadliczbowe).
  • KROK 2. Dodajemy do czasu przepracowanego liczbę godzin absencji pracownika z tego okresu rozliczeniowego.
  • KROK 3. Odejmujemy iloczyn liczby 8 i dni roboczych wystających poza pełne tygodnie w okresie rozliczeniowym.
  • KROK 4. Dzielimy wynik przez liczbę tygodni w okresie rozliczeniowym.
    Otrzymany wynik to średniotygodniowy czas pracy.

Jeśli jest on wyższy od 48, to oznacza, że doszło do przekroczenia maksymalnego limitu czasu pracy wynikającego z art. 131 k.p., co jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, zgodnie z art. 281 pkt 5 k.p. [przykłady 1 i 2]

PRZYKŁAD 1

Z przekroczeniem…

W październiku 2018 r. pracownik zatrudniony w miesięcznym okresie rozliczeniowym przepracował zgodnie z harmonogramem czasu pracy 144 godziny, pracował dodatkowo przez dwie soboty po 10 godzin oraz w tygodniu w nadgodzinach dobowych w skali miesiąca w sumie przez 15 godzin. Pracownik przez tydzień był na urlopie wypoczynkowym w wymiarze 40 godzin. Jak ustalić, czy przekroczono limit czasu pracy?

  • KROK 1: 144 godziny (czas zgodny z harmonogramem) + 2 dni × 10 godzin (praca w soboty) + 15 godzin (nadgodziny dobowe) = 179 godzin.
  • KROK 2: 179 godzin + 40 godzin (absencja) = 219 godzin.
  • KROK 3: 219 godzin – (3 dni × 8 godzin) = 195 godzin.
  • KROK 4: 195 godzin : 4 tygodnie = 48,75 godziny

Wynik jest wyższy niż 48 godzin, co oznacza powstanie wykroczenia polegającego na naruszeniu przepisów o czasie pracy.

 

PRZYKŁAD 2

…i bez przekroczenia

W okresie rozliczeniowym październik–grudzień 2018 r. pracownik przepracował zgodnie z harmonogramem czasu pracy 500 godzin, pracował dodatkowo przez dwie niedziele po 12 godzin oraz w tygodniu w nadgodzinach dobowych w skali trzech miesięcy w sumie przez 50 godzin. Pracownik przez tydzień był na zwolnieniu lekarskim w wymiarze 40 godzin. Jak ustalić, czy przekroczono limit czasu pracy?

  • KROK 1: 500 godzin (czas zgodny z harmonogramem) + 2 × 12 godzin (praca w niedziele) + 60 godzin (nadgodziny dobowe) = 584 godziny.
  • KROK 2: 584 godziny + 40 godzin (absencja) = 624 godziny.
  • KROK 3: 624 godzin – (1 dzień × 8 godzin) = 616 godzin.
  • KROK 4: 616 godzin : 13 tygodni = 47,38 godziny.

Wynik jest niższy niż 48 godzin, co oznacza, że wymiar czasu pracy nie przekroczył dozwolonego przez przepisy kodeksu pracy pułapu. 

W stanowisku ministerstwa na szczególną uwagę zasługują jeszcze dwa inne wnioski. Otóż, jak wskazuje MRPiPS, w miesięcznych okresach rozliczeniowych maksymalna liczba nadgodzin nie może przekroczyć 32 (4 tygodnie po 8 godzin nadliczbowych). Co ważne, ze stanowiska resortu wynika, że na liczbę godzin nadliczbowych dozwolonych w danym okresie rozliczeniowym nie ma wpływu liczba dodatkowych dni przypadających od poniedziałku do piątku, gdyż te i tak odejmuje się, dokonując obliczeń. Tę zasadę możemy przenieść na dłuższe okresy rozliczeniowe. Przyjmując zatem, że również w takich dłuższych okresach pracownik może przepracować tylko po 8 nadgodzin na tydzień, to przykładowo w trzymiesięcznych okresach rozliczeniowych limit nadgodzin wyniesie 96 lub 104 (odpowiednio w 12 lub 13 tygodniach).

Autor: Łukasz Prasołek

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna

 

Komentarz:

Przewodniczący RK OZZPT
Ryszard Filochowski, Przewodniczący Rady Krajowej Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pracowników Transportu

Uważam, że jest to bardzo ważne stanowisko z punktu widzenia pracownika. Do chwili wydania tego stanowiska pracodawcy stosowali różne metody wyliczania średnitygodniowego czasu pracy, nie zawsze korzystne dla pracownika.

Również inspektorzy PIP stosowali różne metody obliczeń. Podyktowane to było brakiem jednolitego stanowiska w tej sprawie ekspertów z dziedziny prawa pracy.

Zajęcie stanowiska w tej bardzo ważnej, z punku widzenia pracownika sprawie, przez MRPiPS wprowadza jednolity sposób obliczania średniotygodniowego czasu pracy i kończy możliwość różnej interpretacji tego zagadnienia.

Autor: Ryszard Filochowski

 

Udostępnij ten post

Polecamy ten portal

poradnik związkowca

Polecamy hosting

Archiwum

ikona

Nasze Motto:

Twój problem, Naszym problemem!
Dołącz do Nas, razem możemy więcej!
OZZPT Twoim Związkiem!

Polecamy ten portal

Szukasz sprawdzonego hostingu

Jak załażyć związek zawodowy